เล่นหวยรัฐบาลแล้วมั่งคั่ง...จริงหรือ?
หวยฮานอย ดร. อานนท์ อำนาจวรวิชญ์
เล่นหวยรัฐบาลแล้วมั่งมี...ใช่หรือ?
สลากกินแบ่ง หวยรัฐบาล หรือ สลากกินแบ่ง เป็นการพนันที่ชาวไทยนิยมมากมาย วนเวียนให้เล่นได้ทุกวี่ทุกวันที่ 1 และ 16 ของทุกเดือน เราชอบได้ยินประโยคเชิญจากผู้ขาย ในตอนก่อนวันลอตเตอรี่ออก ว่า "พรุ่งนี้รวย" ทำให้ผู้ซื้อไม่น้อยเลยทีเดียว "หวังมั่งมี(ทางลัด)" ด้วยการซื้อลอตเตอรี่มาลุ้นกันทั้งเมือง แต่ว่าถ้าคุณมองไปบริเวณตัว ผมเชื่อว่าส่วนใหญ่แทบจะไม่เคยพบเห็นคนที่มั่งมีเนื่องจากเล่นสลากกินแบ่งเลย ที่เป็นเช่นนั้นเพราะเหตุใด
พวกเรามาทดลองพิสูจน์กันให้ชัดๆด้วยทฤษฎีความน่าจะเป็น โดยใช้กรรมวิธีการทางสถิติอย่างง่ายๆ
คนซื้อลอตเตอรี่ได้โอกาสรวยเพียงใด?
หวยรัฐบาลมีเลข 6 หลัก มีความหมายว่าทุกๆชุดจะมีตัวเลขไม่ซ้ำกัน 1,000,000 จำนวน จำนวนรางวัลที่ได้โอกาสถูกรวมทั้งสิ้นมี 14,168 รางวัล มีความหมายว่า คุณซื้อลอตเตอรี่มีโอกาสถูกรางวัลเพียงแค่ 1.4168 % เท่านั้น แม้กระนั้นได้โอกาสเสียเงินมากถึง 98.5832%
คนซื้อลอตเตอรี่หวังรวยจริงหรือไม่?
ค่าความมุ่งหวังที่จะร่ำรวยมีวิธีคำนวณง่ายมาก เช่น เลขท้ายสองตัว
00 - 99 = 100 จำนวน
ช่องทางถูก (เลขเดียว) = 1 ใน 100 หรือ 0.01
ช่องทางผิดรางวัล = 99 ใน 100 หรือ 0.99
ค่าความคาดหวังเท่ากับ โอกาสที่จะถูกหรือไม่ถูก คูณด้วย คำตอบในที่สุด เป็นได้เงินหรือเสียตังค์เท่าไร
ค่าความคาดหมายกรณีถูกรางวัล เป็นได้เงิน 1,000 บาท = 0.01 x 1,000
ค่าความมุ่งมาดกรณีผิดรางวัล (คำนวณตามราคาหน้าสลาก) เป็นเสียตังค์ 40 บาท (จำนวนนี้สมมุติว่าคุณซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาลได้ในราคาคู่ละ 80 บาท ตามราคาสลากที่จริงจริง และก็ยี่ปั๊วะ ซาปั๊วะ หรือคนขายไม่ขายคุณเกินราคาแม้แต่บาทเดียว) = 0.99 x -40
ผลบวกของความหวังที่จะถูกรางวัลเลขท้ายสองตัวคือ (0.01 x 1,000) + (0.99 x -40) = -29.6 บาท แปลว่าค่าเฉลี่ยในการที่คุณจะเสียตังค์เสมอจากการซื้อหวยเป็น -29.60 หรือพูดง่ายๆว่าโดยเฉลี่ยเมื่อใดก็ตามคุณซื้อลอตเตอรี่คุณจะเสียเงินเสียทองแน่นอน29.60 บาท (เป็นค่าถัวเฉลี่ยจากการซื้อลอตเตอรี่หลายๆครั้ง)
ถ้าคุณซื้อลอตเตอรี่เกินราคา ได้แก่ใบละ 100 บาท หรือพอๆกับฉบับละ 50 บาท ผลบวกของความหวังที่จะถูกรางวัลเลขท้ายสองตัวคือ -39.50 แสดงว่าจังหวะที่จะถูกรางวัลมีน้อยมาก และหากพวกเราซื้อทุกครั้งก็ยังจะขาดทุนโดยเฉลี่ย -39.50 บาทอยู่ดี
#เธเธฒเธฃเธ•เธฅเธฒเธ”เธเธฑเนเธเน€เธ—เธเธชเธณเธซเธฃเธฑเธเธเธฒเธฃเธเธฒเธขเธชเธฅเธฒเธเธเธดเธเนเธเนเธ-300x276.jpg
(สลาก 1 ฉบับ มีสลาก 2 ใบ มีตัวเลขตรงกัน)
นอกเหนือจากนั้นค่าความผันแปรของผลตอบแทนจากสลากกินแบ่งคือ 4,128,773.33 บาท หรือคิดเป็นส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน= 2,031.94 บาท ซึ่งค่อนข้างจะสูงมากมาย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานนี้เป็นระยะห่างโดยเฉลี่ยของผลตอบแทน (แล้วก็ผลขาดทุน) ที่ได้จากทุกกรณีหรือทุกตัวเลขที่ห่างออกมาจากค่าคาดหมาย ถ้าค่าดังที่กล่าวผ่านมาแล้วยิ่งมีค่ามากมายแปลว่าผลตอบแทนมีการแกว่งไปมาสูงมากมาย ยิ่งผลตอบแทนมีการแกว่งตัวสูงมากเท่าไร มีความหมายว่าความไม่เที่ยงที่จะถูกรางวัลนั้นยิ่งสูงมากมาย ถ้าได้รางวัลก็บางทีก็อาจจะได้เงินรางวัลใหญ่ๆไปเลย แต่ว่าโอกาสนั้นน้อยมากกระทั่งเกือบจะไม่มี มีแต่จะขาดทุนเป็นส่วนใหญ่เสียอยู่ดีนั่นเอง
แนวทางลงทุนนั้นความผันแปรเป็นค่าสถิติที่ใช้วัดความเสี่ยง (Risk) ของการลงทุน โดยเหตุนั้นการซื้อหวยหรือสลากกินแบ่งก็เลยจัดว่าเป็นการลงทุนที่มีความเสี่ยงสูงมากมายแล้วก็ได้ไม่คุ้มเสียเมื่อพินิจจากค่ามุ่งหวัง (ที่ติดลบมากมาย)
ด้วยวิธีการคำนวณแบบเดียวกัน เราจะได้ค่าความหวังต่อรางวัลต่างๆโดยสำเร็จคูณของความเป็นไปได้กับราคารางวัลเมื่อนำมารวมกันจะเป็นค่ามุ่งมาดดังแสดงในคอลัมน์ในที่สุดของตาราง
